Günümüzde eğitim ya da kariyer planları nedeniyle birçok kadın anne olmayı erteliyor. Ancak gelişen teknoloji sayesinde yaş ilerledikçe yumurta rezervi azalan kadınlarda erken dönemde yumurta dondurma uygulaması ile üreme potansiyeli korunabiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Başkanı Doç. Dr. Cem Demirel, yumurta dondurma işlemi hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Yumurta dondurmak isteyen kadınların sayısı giderek artıyor
Kadın yumurtalarının toplanarak "vitrifikasyon" denilen yöntem ile dondurulması ve saklanması, günümüzde yardımcı üreme teknikleri laboratuvarlarında gittikçe artarak yapılan bir işlem halini almıştır. Bu yöntem ile dondurulup daha sonra istenilen zamanda çözünen yumurtaların yüzde 85'i çözme işleminden sonra canlılıklarını muhafaza etmektedir. Bu yumurtalar ile sağlanan hamileliklerin taze yumurta ile elde edilen normal hamileliklerden hiçbir farkı yoktur.
35 yaş öncesinde daha fazla yumurta toplanabiliyor
Doğurganlığın korunması için yumurtalarını dondurmak için başvuran kadınların çoğu 35 yaş üzerindedir. Ancak 35 yaşından önce yumurta dondurulduğunda sonuçlar çok daha iyi olmaktadır. Kısacası yumurta dondurulması ne kadar erken yaşta yapılırsa o kadar daha fazla başarı sağlamaktadır. 35 yaş öncesi kadınlardan daha fazla yumurta toplanmakta ve dondurulmaktadır. Canlı kalım ve gebelik oranları da yumurta donasyonuna benzer şekilde yüksek seyretmektedir. Yaş ilerledikçe kadınlar daha az yumurta üretir ve dolayısıyla dondurmak için de daha az yumurta toplanabilir. Yumurta dondurmanın 35 yaştan daha genç kadınlarda daha yüksek şans verdiği ve başarılı olduğu bir gerçektir. Ancak 37-38 yaşında bir kadında başarı şansı hala 40 yaş ve üstü kadınlardan çok daha biraz daha fazladır.
Özellikle çalışan kadınlara kolaylık sağlıyor
Yumurtaların vitrifikasyon ile dondurulması, üreme hücrelerini ileride hamile kalmak için kullanmak isteyen ve böylelikle fertilitelerini korumak isteyen özellikle çalışan kadınlar için büyük bir avantajdır. Bunun yanı sıra en çok fayda görecek olan kansere yakalanıp göreceği kemoterapi ya da radyoterapi nedeniyle yumurtalarını kaybetme riski taşıyan kadınlardır. Ya da kansere yakalanmasa da potansiyel olarak yumurtaları yok eden gonadotoksik tedavi görecek kadınlar da tercih edebilir. Yumurta dondurma, kanser dışında başka nedenler ile yumurtalık fonksiyonlarının olumsuz etkilenmesi riskine karşı da bir tedbir olarak görülebilir. Örneğin; endometriozis ya da erken menopoza neden olabilecek durumlarda hastalığın niteliği, kadını erken menopoza sokma riskini beraberinde getirmektedir.
Dondurma işlemi, yaşı ilerleyen kadınların stresini azaltıyor
Yaşın ilerliyor olması doğurganlığın kaybı için en önemli etkendir. Bu grubun içine henüz evlenecek bir eş bulamamış olan kadınlar, iş ve kariyer planlaması için gebeliği geciktirmek zorunda olan kadınlar da girmektedir. Farklı nedenlerle bebek sahibi olmayı ileri yaşlara bırakan kadınların çoğu bu konu ile ilgili olarak kendini baskı ve stres altında hissetmektedir. Yumurta vitrifikasyonu; yani dondurma işlemi kadınların üzerinden bu stresi bir nebze de olsa azaltabilmektedir.
En az 8-10 döllenebilir yumurta dondurulmalı
Yumurta dondurma konusunda en sık karşılaştığımız soru, ileride gebelik şansını en yüksek düzeye çıkarmak için kaç yumurta dondurulması gerektiğidir. Aslında bu konuda her yaş için farklı bir sayı vermek gerekir. Çünkü yaş ilerledikçe yumurtaların kromozom sayıları bozulmaktadır. Örneğin 40 yaşta, yumurtaların yüzde 80'i kromozomal olarak bozuktur. Ne kadar çok yumurta dondurulabilirse, gebeliğe ulaşma şansı da o kadar artacaktır. Fakat bilimsel çalışmalar bu konuda başarıyı yakalayabilmek için en az 8-10 olgun döllenebilir yumurtanın dondurulup saklanması gerektiğini göstermektedir.